Pim Peters Owner | IMd Raadgevende ingenieurs

Donorskelet is ruggengraat van duurzame nieuwbouw

0 ·Leestijd: 2:45 minuten

De bouw ontwikkelt veel nieuwe materialen om het energieverbruik te beperken. Maar wilden we niet ook het gebruik van primaire grondstoffen verminderen? Daar is meer voor nodig. Zoals het recyclen van hele gebouwen. Tot en met de constructie.

Maatschappelijk en politiek is er vooral aandacht voor ontwikkelingen en technieken die leiden tot minder fossiele energie, meer zonne-energie, geothermie, windenergie en warmtekoudeopslag. Niks mis mee, zou je zeggen. Maar we vergeten wel eens dat bij de ontwikkelingen en de toepassing ervan veel bouw- en isolatiematerialen worden gebruikt. Daarmee plegen we opnieuw een aanslag op onze voorraad primaire grondstoffen. In zekere zin spannen we zo het paard achter de wagen.

‘Bewustwording leidt niet vanzelf tot minder gebruik van grondstoffen.’

Nieuw leven

Zeker, we zijn ons wel degelijk bewust van de impact op het milieu. En als dat nog niet zo is, gaat de milieuprestatieberekening (MPG) daar wel voor zorgen. Maar bewustwording en bewustzijn leiden niet vanzelf tot minder gebruik van primaire grondstoffen. Daar is meer voor nodig.

Wij proberen de praktijk te versnellen door het goede voorbeeld te geven. Met als uitgangspunt dat alles wat is gebouwd een nieuw leven kan krijgen als secundaire grondstof en zo weinig mogelijk in de vorm van afval onder de snelweg verdwijnt. Terwijl de aandacht nu vooral uitgaat naar nieuwe materialen, kijken wij dus juist naar bestaande gebouwen. En dan met name naar de constructieve elementen ervan. Zijn deze te gebruiken als donorskelet in nieuwbouw?

Circulair casco

Zoals in het ‘Hof van Cartesius’. Dit braakliggende stukje grond in het Utrechtse Werkspoorkwartier is door de gemeente aangeboden voor nieuwe ontwikkeling. De winnaar van een uitvraag opent hier dit jaar nog een nieuwe, groene werkplek waar creatieve, duurzame ondernemers zelf hun eigen werkruimte bouwen rond een publieke binnentuin. Toen ons werd gevraagd mee te doen hebben wij voorgesteld ook het casco van het gebouw te ontwikkelen met behulp van circulaire bouwmethodieken. Uit de wanden en vloeren die we elders uit een pand sloopten, wilden we de constructieve elementen van ‘het Hof‘ zagen. Het feit dat wij de constructie van dit pand al hadden onderzocht zorgde voor de juiste match. Als dat niet zo is moet je gewoon zoeken tot je het juiste betonskelet vindt en moet je wellicht het ontwerp hierop aanpassen. Je weet tevoren niet of dat lukt.

‘Je kent alleen een betonskelet en de kwaliteit ervan, als je er uitgebreid onderzoek naar doet.’

Constructiepaspoort

Hier stuiten we dus op een probleem. Je kent van een te slopen gebouw eigenlijk alleen de constructieve elementen en de kwaliteit ervan, als je het zelf hebt gebouwd. En dat is redelijk toevallig. In andere situaties moet je uitgebreid onderzoek doen naar de aard en bruikbaarheid van een donorskelet. Een oplossing voor het probleem is de ontwikkeling van een constructiepaspoort, een register waarin de technische constructie van een gebouw nauwgezet wordt gedocumenteerd, zodra het gebouwd wordt. Voor gebruikte bouwmaterialen is er al zo’n document in de vorm van het materialenpaspoort van Madaster. Dat paspoort is nog in ontwikkeling en dus niet af. Het constructiepaspoort zou daar in dit stadium aan kunnen worden toegevoegd.

 

Samen met andere partijen willen wij graag de schouders zetten onder de ontwikkeling van het constructiepaspoort. Met een relatief eenvoudig instrument kunnen we zo een beweging op gang brengen die echt bijdraagt aan circulair, toekomstbestendig bouwen. Dan gebruiken we oude betonskeletten als ruggengraat voor nieuwe betere gebouwen. Omgekeerd bouwen we nieuwe constructies die veel langer dan tot nu toe mee kunnen, maar dan in andere betere gebouwen.

Vind je dit een interessant artikel? Deel het met je netwerk.

Reacties

Gerelateerde artikelen